LandgoedLAB
Multifunctionele gebouw
Landgoed Grootstal, Nijmegen, NL
300m2 BVO
voltooid 2017
Opdrachtgever: Landgoed Grootstal
Ontwerpteam: Henri Borduin, Marc a Campo, Michiel Zegers
Aannemer: Wellink Bouw bv
Constructeur: TBA-ewijk
Bouwfysisch advies: Energie in Actie
Fotografie: Jeroen Musch
Download PDF-brochure
Het in stand houden van een modern landgoed vergt een veelzijdige aanpak. Naast werkelijke ciculariteit zijn verbondenheid met de samenleving en het stedelijk leven essentieel. Het LandgoedLAB is een spil in de organisatie hiervan. Het verbindt (op dit moment) middelbaar onderwijs, voedselvoorziening en regeneratie van de grond met elkaar, en maakt de waarde van de zorg voor onze omgeving op een vanzelfsprekende manier ervaarbaar.
Een eenvoudige boerenschuur in het landschap doet iets met ons gemoed. Wat dat iets is weten we vaak niet. Het is een gevoel dat we ook niet hoeven te verklaren. Geborgen, ongecompliceerd, essentie, begin. Ook verbondenheid door de eenvoud van een omsloten ruimte zou je een eigenschap van het beeld van een schuur in het landschap kunnen noemen.
Deze schuur van 18,858 x 7,956m probeert gevoelens van verbonden- en geborgenheid te koppelen aan de functionele eisen van het moderne landgoed. Vanzelfsprekend is de schuur volledig van hout. De houten spanten, balken, binnenwanden en buitenbekleding zullen ieder jaar mooier worden. De tijd zal zijn sporen achter laten.
Houten spanten delen de binnenruimte in de lengte op in 2 x 2 zones van 4,577m en 2,829m breed. Tussen de spanten zijn de zware houten balken en vloerdelen zichtbaar. De ruimte blijft in eerste aanleg als geheel te ervaren, terwijl de spanten de randvoorwaarden bepalen voor onvermijdelijke wijzigingen van de indeling in de toekomst. Het organisatie van het landgoed blijft in beweging. De schuur beweegt hierin mee.
De afmetingen van de schuur en zijn onderverdelingen zijn niet voor niets geschreven met drie cijfers achter de komma. Alle afmetingen (hoofdvolume, ruimtelijke onderverdeling, kozijnen en ramen) hebben een vaste verhouding tot elkaar: de Gulden Snede (1:1,618). Deze verhouding kom je overal tegen in de natuur. Van de spiraal van de Melkweg tot in de structuur van DNA. Objecten met deze verhouding als basis hebben een natuurlijke vanzelfsprekendheid. Een vanzelfsprekendheid die ruimte schept voor een diepere verbinding tussen object, mens en omgeving.
De zones hebben op verschillende manieren een verbinding met de buitenwereld. Twee grote kozijnen van grond tot dak geven uitzicht op de horizon. Vanuit de begane grond is dit direct, en vanuit de verdieping pas als je gaat zitten. Terwijl je staat zie je op de verdieping alleen het terrein rondom de schuur. Op de begane grond doen kleine ramen tegenover de grote kozijnen hetzelfde. Horizon en omliggend terrein, ver en dichtbij, worden zo met elkaar verbonden.
De draagconstructie voegt hier een component aan toe: de lucht. Ieder spant is gesplitst in twee delen. De delen worden één keer op 0,668m en twee keer op 1,080m (weer een Gulden Snede verhouding) van elkaar geplaatst. Zo beschrijven de houten spanten zelf een ruimte. Deze ruimte is doormiddel van langwerpige dakramen tussen de twee spantdelen met de lucht verbonden. Iedere spantruimte heeft een eigen karakter gekregen en wordt op zijn eigen manier verbonden met de dynamiek van de zon. Bovendien ontstaan zo intieme ruimtes binnen de hoofdindeling. Zowel op de begane grond als de verdieping zijn unieke plekken te vinden waar je je even alleen kan voelen én tegelijkertijd verbonden bent met het cyclische karakter van de natuur. Seizoenen, een wolk die voor de zon schuift, een plotselinge regenbui en een rode zonsondergang zijn onderdeel van de structuur van de schuur. Tijd, terugkerende veranderlijkheid, wordt één met de structuur van de schuur.
Publicaties:
Houtblad, februari 2018, Al hout wat er Licht; MYbusinessmedia,
Deventer