Woningbouw
Sloterdijk, Amsterdam, NL
5290m2 BVO
Tender 2017 - 3e prijs
Opdrachtgever: BPD Ontwikkeling BV
De inzending voor de tender omvat twee bouwblokken. Beide bestaan uit een hoge plint met daarop een hoge en lage toren. Het bouwblok met de hoge toren is binnen het ontwerpteam door KOW ontworpen, het blok met de lage toren door Border Architecture. De inzending overstijgt ten aanzien van het milieu de eisen van de gemeente Amsterdam. Circulariteit is de basis van het project waarin het groen niet alleen een functionele component heeft (piekwaterberging, geluidreductie, fijnstofreductie), maar ook als verbindend element ingezet wordt. Groen begeleidt alle overgangen tussen het individuele domein en de collectieve ruimte. Groen is de drager van de ervaring dat beide niet zonder elkaar kunnen, en zelfs elkaars voorwaarde zijn. Zonder collectief is het individu werkelijk alleen, en zonder het individu is het collectief ontdaan van alle dynamiek en ontwikkeling.
De plint van ons bouwblok is een eenvoudige massa: een rechthoekig volume van 11 meter hoog. Alle woningen zijn hierin zij aan zij, en rug aan rug geplaatst. Er ontstaat zo een geborgen interieur in de middenzone van het totale volume waarin een gevoel van totaal binnen te zijn kan ontstaan. Dit levert ook een probleem op: uitzicht en licht. De oplossing van dit probleem versterkt het gevoel van geborgenheid en privacy. Verschillende lichtsleuven snijden door de woning. Keuken, sanitaire ruimtes en trappen zijn in de lichtsleuven-zones geplaatst en hebben zo zicht op de lucht en krijgen door verticaal geplaatste glas-in-lood ramen zacht gefilterd licht. Naast bijzonder en dynamisch zonlicht verbijzondert de ruimte zelf ook door de compacte organisatie van het blok. In de middenzone kunnen niet alle vloervelden op standaard verdiepingshoogte doorlopen: het licht zou niet diep en ver genoeg de woning in kunnen vallen. Ter plaatse van de meest geborgen binnenruimte ontstaat extra hoogte. Het gebrek aan uitzicht wordt zo gecompenseerd door een surplus aan ruimte, ruimte die je een gevoel van vrijheid geeft midden in je woning. De vrijheid komt ook tot uiting in de opbouw van de vloeren. De draagconstructie en de vloervelden zijn van hout. Zichtbaar in de woningscheidende schoonbetonnen wanden zijn op strategische plaatsen een veelvoud aan bevestigingspunten meegestort: de structuur laat zien dat de positie van de vloeren altijd eenvoudig gewijzigd worden. Iedere loodswoning kan het surplus aan ruimte op zijn eigen manier gebruiken: iedere woning wordt uniek.
De gevel laat een omkering zien. Deze is maximaal open. Een twee meter diepe zone scheidt collectief van privaat. Het kasachtige karakter, ook het dak is van glas, maakt deze zone bij uitstek geschikt voor weelderige groen. De hele plint is in drie zones verdeeld. In de eerste zone, ter plaatse van het pocketpark worden de kaszones geflankeerd door dichte stroken van hergebruikte baksteen in patchwork verband. De hergebruikte houten kozijnen worden over de volledige hoogte op een verschillende diepte geplaatst. De variëteit van maten en kleuren maakt dat de woningen een vrije en open indruk maken. De bakstenen stroken hebben een variërende diepte met in die diepte veel reliëf. In deze beschutte verticale vlakken groeien verschillende klimplanten omhoog, zo een verbinding makend met het groen in de kaszone. De tweede zone is over de volledige breedte een vlakke glazen gevel van hergebruikte stalen kozijnen. De bakstenen stroken zijn hier vervangen door echte kassen. De entree van het huis wordt zo geflankeerd door weelderig groen. De derde zone weerspiegeld de horizontale organisatie van de woningen onder de toren. Baksteen en hergebruikte kozijnen worden zowel in diepte als vlakverdeling in een alternerend ritme geplaatst.
De toren is zowel van buiten als van binnen van hout.De massieve houten stijlen en regels van de toren zijn 510mm diep. Ze fungeren tevens als kozijn voor het glas, de ramen en de luiken. De ramen kunnen zo eenvoudig binnen voor- of achterin het kozijn geplaatst worden. Massa en diepte worden aan rankheid en eenvoud gekoppeld. De diepte van de gevel maakt zowel een grote transparantie mogelijk wanneer je loodrecht voor de gevel staat, als geslotenheid, wanneer je overhoeks naar de gevel kijkt.Iedere zijde van de toren is anders. Van gesloten ter plaatse van noord wordt de toren via west en zuid naar oost maximaal open: van een houten wand met gaten, naar een open kozijn op de schaal van een gebouw. Toch horen alle gevels bij elkaar: ze zijn ontstaan uit hetzelfde maatsysteem, de Gulden Snede. Ook binnen ieder gevelvlak is zowel een grote mate van variatie als een repetitie te herkennen. Ieder appartement heeft een uniek individuele gevelfragment. Alle fragmenten samen vormen een afgewogen en afgeronde compostie. Individu en collectief vormen een eenheid. De loftwoningen in de toren zijn met elkaar verbonden door een open, oost-west georiënteerde centrale middenzone. De toren bestaat eigenlijk uit twee kleine torens die van elkaar gescheiden worden door groen. Want niet alleen vindt de ontsluiting hier op een vanzelfsprekende manier plaats, maar ook de buitenruimtes van alle appartementen zijn aan deze ruimte gekoppeld. Afhankelijk van het type appartement liggen dubbelhoge ruimtes in het interieur aan dubbel hoge buitenruimtes. Groen verbindt. Iedere dag verlaat je je woning door je eigen buitenruimte en kom je thuis door een grote verticale tuin grote verticale tuin die aangelicht wordt door de ondergaande zon.